Kazne za prekoračenje brzine su prvenstveno propisane Zakonom o bezbednosti javnog saobražaja na putevima. Međutim, u nekim slučajevima, u zavisnosti od posledica može se primeniti i Krivični zakonik. U nastavku teksta možete saznati kada će se koji zakon primeniti kao i kada se, kome i pod kojim uslovima mugu izreći propisane kazne za prekoračenje brzine.
KOJE KAZNE ZA PREKORAČENJE BRZINE SU PROPISANE ZAKONOM
Za prekoračenje brzine propisane su kazna zatvora, novčana kazna i rad u javnom interesu. Ukoliko se radi o izvršenom krivičnom delu u krivičnom postupku može biti izrečena kazna oduzimanje vozačke dozvole ali i mera upozorenja kao što je uslovna osuda.
Kada se kao kazna za prekoračenje brzine može izreći kazna zatvora
1. Nasilnička vožnja
Kretanje vozila na putu u naselju brzinom koja je za više od 90 km/h veća od dozvoljene predstavlja nasilničku vožnju. Nailničku vožnju predstavlja i kretanje vozila na putu van naselja brzinom koja je za više od 100 km/h veća od dozvoljene. Za izvršenje ovog prekršaja zaprećena je kazna zatvora od 30 do 60 dana i novčana kazna u iznosu od 120.000 do 140.000 dinara. Alternativno sa ovim kaznama propisana je kazna rada u javnom interesu u trajanju od 240 do 360 sati i novčana kazna u iznosu od 120.000 do 140.000 dinara. To znači da sud u ovom slučaju može izreći ili kaznu zatvora ili rad u javnom interesu. Međutim, one se izriču se KUMULATIVNO sa novčanom kaznom – KAZNA ZATVORA I NOVČANA KAZNA ILI KAZNA RADA U JAVNOM INTERESU I NOVČANA KAZNA.
2. Ostala prekoračenja brzine kao prekršaj
Osim nasilničke vožnje propisano je još osam prekršaja prekoračenja brzine kod kojih je moguće izricanje kazne zatvora.
I
- Kretanje na putu u naselju brzinom koja je za više od 70 km/h do 90 km/h veća od dozvoljene.
- Kretanje na putu van naselja brzinom koja je za više od 80 km/h do 100 km/h veća od dozvoljene
- Kretanje u zoni „usporenog saobraćaja“ brzinom koja je za više od 50 km/h veća od dozvoljene
- Kretanje u zoni „30“ i zoni „škole“ brzinom koja je za više od 60 km/h veća od dozvoljene
Za ove prekršaje zaprećena je kazna zatvora od najmanje 15 dana ili novčana kazna od 100.000 dinara do 120.000 dinara. Međutim, ukoliko je vozač prekoračenjem brzine prouzrokovao saobraćajnu nezgodu zaprećena je kazna zatvora od najmanje 45 dana ili novčana kazna od 120.000 do 150.000 dinara.
II
- Kretanje na putu u naselju brzinom koja je za više od 50 km/h do 70 km/h veća od dozvoljene
- Kretanje na putu van naselja brzinom koja je za višeod 60 km/h do 80 km/h veća od dozvoljene
- Kretanje u zoni „usporenog saobraćaja“ brzinom koja je za višeod 30 km/h do 50 km/h veća od dozvoljene
- Kretanje u zoni „30“ i zoni „škole“ brzinom koja je za više od 50 km/h do 60 km/h veća od dozvoljene
Za ove prekršaje zaprećena je novčana kazna u iznosu od 20.000 do 40.000 dinara ili kazna zatvora u trajanju do 30 dana. Međutim, ukoliko je vozač prekoračenjem brzine izazvalo neposrednu opasnost za drugog učesnika u saobraćaju, ili prouzrokovalo saobraćajnu nezgodu odnosno pribavilo se ili drugom protivpravnu imovinsku ili drugu korist zaprećena je novčana kazna u iznosu od 40.000 do 60.000 dinara ili kazna zatvora do 60 dana.
Treba napomenuti da je za ova prekoračenja brzine kazna zatvora propisana ALTERNATIVNO ( JEDNA ILI DRUGA) SA NOVČANOM KAZNOM. To znači da sud ne izriče i kaznu zatvora i novčanu kaznu već samo jednu od njih.
NAPOMENA: U pojedinim slučajevima prekršajni sud može ublažiti propisanu kaznu zatvora. To sud može učiniti ako se prilikom odmeravanja kazne utvrdi da prekršajem nisu prouzrokovane teže posledice, a postoje olakšavajuće okolnosti koje ukazuju da se i blažom kaznom može postići svrha kažnjavanja. Kazna se ublažuje tako što se može:
1) izreći kazna ispod najmanje mere kazne koja je propisana za taj prekršaj ali ne ispod najmanje zakonske mere te vrste kazne;
2) umesto propisane kazne zatvora izreći novčana kazna ili rad u javnom interesu, ali ne ispod najmanje zakonske mere te vrste kazne;
3) umesto propisane kazne zatvora i novčane kazne izreći samo jedna od tih kazni.
Ovde treba imati u vidu da se kazna zatvora ne može propisati u trajanju kraćem od jednog ni dužem od šezdeset dana. Najmanji iznos novčane kazne je 5.000,00 dinara.
3. Prekoračenje brzine kao krivično delo
Ukoliko je usled prekoračenja brzine izazvana saobraćajna nezgoda u kojoj je kod drugog nastupila laka telesna povreda ili prouzrokovana imovinska šteta koja prelazi iznos od dvesta hiljada dinara može se odgovarati za krivično delo ugrožavanje javnog saobraćaja iz člana 289 KZ. Za izvršenje ovog krivičnog dela zaprećena je kazna do tri godine zatvora.
Isto krivično delo se čini i kada se usled prekoračenja brzine ugrozi železnički, brodski, tramvajski, trolejbuski, autobuski saobraćaj ili saobraćaj žičarom tako da se dovede u opasnost život ili telo ljudi ili imovinu većeg obima. U tom slučaju zaprećena je kazna od šest meseci do pet godina.
Treba pojasniti da su ove kazne u uslučaju umišljaja odnosno kada se upravlja vozilom pod dejstvom alkohola. Ako je ovo delo učinjeno iz nehata propisano je da će se učinilac kazniti novčanom kaznom ili zatvorom do jedne godine.
Međutim, iako su propisane ove kazne zatvora to ne znači da će se u postupku za ovo krivično delo uvek izreći kazna zatvora. Kod ovako propisane kazne sud ima ovlašćenje da izrekne i novčanu kaznu, pa čak i meru upozorenja kao što je uslova osuda.
4. Prekoračenje brzine usled koga dođe do teskih telesnih povreda ili smrti nekog lica
Ukoliko je usled prekoračenja brzine došlo do saobraćajne nezgode u kojoj je nastupila teška telesna povreda nekog lica ili imovinska šteta velikih razmera propisano je da će se učinilac kazniti zatvorom od jedne do osam godina. Kada je ovo krivično delo izvršeno iz nehata zaprećena je kazna zatvora do četiri godine.
Najčešće se za ovo krivično delo odgovara za nehat, ali se za umišljaj može odgovarati kada je neko izazvao saobraćajnu nezgodu pod dejstvom alkohala ili kada nije imao vozačku dozvolu. Ove posledice i zaprećene kazne treba uvek imati na umu kada konzumirate alkohol i vozite kao i kada planirate da upravljate motornim vozilima bez dozvole.
Veoma je važno znati da se jedino u slučaju nehata kod nastupanja teških telesnih povreda kod nekog lica ili imovinske štete velikih razmera može izreći novčana kazna ili uslovna osuda.
Međutim, u slučaju da je nastupila smrt jednog ili više lica zaprećena je kazna zatvora od dve do dvanaest godina, a kada je ovo krivično delo izvršeno iz nehata zaprećena je kazna zatvora od jedne do osam godina. U ovim slučajevima sud ne može izreći novčanu kaznu niti uslovnu osudu.
U svim navedenim slučajevima izricanje mere bezbednosti zabrane upravljanja motornim vozilom je obavezno. Ovo je bitno znati jer se u slučaju izricanja ove mere beznednosti ne može izreći kazna oduzimanja vozačke dovole.
U kojim slučajevima sud može izreći kućni zatvor možete pročitati u članku Nanogica – Iskustva, zakon i da li i kako skinuti nanogicu.
Kazna oduzimanje vozačke dozvole se može izreći učiniocu krivičnog dela u vezi sa čijim izvršenjem ili pripremanjem je korišćeno motorno vozilo.
Kada se kao kazne za prekoračenje brzine izriču samo novčane kazna
I
- Kretanje na putu u naselju brzinom koja je za više od 30 km/h do 50 km/h veća od dozvoljene
- Kretanje na putu van naselja brzinom koja je za više od 40 km/h do 60 km/h veća od dozvoljene
- Kretanje u zoni „usporenog saobraćaja“ brzinom koja je za višeod 10 km/h do 30 km/h veća od dozvoljene
- Kretanje u zoni „30“ i zoni „škole“ brzinom koja je za više od 30 km/h do 50 km/h veća od dozvoljene
Za ove prekršaje zaprećena je novčana kazna u iznosu od 10.000 do 20.000 dinara. Međutim, ukoliko je lice izvršenjem ovog prekršaja izazvalo neposrednu opasnost za drugog učesnika u saobraćaju, ili prouzrokovalo saobraćajnu nezgodu, odnosno pribavilo sebi ili drugom protivpravnu imovinsku ili drugu korist zaprećena je novčana kazna u iznosu od 20.000 do 40.000 dinara ili kaznom zatvora do 45 dana.
II
- Kretanje na putu u naselju brzinom koja je za više od 20 km/h do 30 km/h veća od dozvoljene
- Kretanje na putu van naselja brzinom koja je za više od 20 km/h do 40 km/h veća od dozvoljene
- Kretanje u zoni „30“ i zoni „škole“ brzinom koja je za više od 20 km/h do 30 km/h veća od dozvoljene
Za ove prekršaje zaprećena je novčana kazna u iznosu od 10.000 dinara. Međutim, ukoliko je lice izvršenjem ovog prekršaja izazvalo neposrednu opasnost za drugog učesnika u saobraćaju, ili prouzrokovalo saobraćajnu nezgodu zaprećena je novčana kazna u iznosu od 15.000 do 30.000 dinara.
III
- Kretanje na putu u naselju brzinom koja je za više od 10 km/h do 20 km/h veća od dozvoljene
- Kretanje na putu van naselja brzinom koja je za više od 10 km/h do 20 km/h veća od dozvoljene
- Kretanje u zoni „usporenog saobraćaja“ brzinom koja je za do 10 km/h veća od dozvoljene
- Kretanje u zoni „30“ i zoni „škole“ brzinom koja je za više od 10 km/h do 20 km/h veća od dozvoljene
Za ove prekršaje propisana je novčana kazna u iznosu od 5.000 dinara. Međutim, ukoliko je lice izvršenjem ovog prekršaja izazvalo neposrednu opasnost za drugog učesnika u saobraćaju, ili prouzrokovalo saobraćajnu nezgodu propisana je novčana kazna u iznosu od 6.000 do 18.000 dinara.
IV
- Kretanje na putu u naselju brzinom do 10 km/h većom od dozvoljene
- Kretanje na putu van naselja brzinom brzinom do 10 km/h većom od dozvoljene
- Kretanje u zoni „30“ i zoni „škole“ brzinom koja je do 10 km/h veća od dozvoljene
,Za ove prekršaje zaprećena je novčana kazna u iznosu od 3.000 dinara. Međutim, ukoliko je lice izvršenjem ovog prekršaja izazvalo neposrednu opasnost za drugog učesnika u saobraćaju, ili prouzrokovalo saobraćajnu nezgodu zaprećena je novčana kazna u iznosu od 5.000 do 15.000 dinara.
KOJE ZAŠTITNE MERE MOŽE SUD IZREĆI PORED KAZNE ZA PREKORAČENJE BRZINE
Pored kazne u slučaju prekoračenja brzine sud može izreći i zaštitnu meru zabrane upravljanja motornim vozilom i kaznene poene. Detaljan pregled kod kojih prekršaja sud može izreći ovu zaštitnu meru, kao i koliko kaznenih poena vuče svaki prekršaj možete pogledati ovde kao i u tabeli ispod.
| PREKRŠAJ | ZAŠTITNA MERA ZABRANE UPRAVLJANJA VOZILOM | KAZNENI POENI |
|
1. Nasilnička vožnja Kretanje vozila na putu u naselju brzinom koja je za više od 90 km/h veća od dozvoljene, odnosno van naselja brzinom koja je za više od 100 km/h veća od dozvoljene |
najmanje 9 meseci | 15 kaznenih poena |
| Ukoliko je vozač, prilikom nasilničke vožnje, prouzrokovao saobraćajnu nezgodu | najmanje 10 meseci | 17 kaznenih poena |
|
2. Kretanje na putu u naselju brzinom koja je za više od 70 km/h do 90 km/h veća od dozvoljene Kretanje na putu van naselja brzinom koja je za višeod 80 km/h do 100 km/h veća od dozvoljene Kretanje u zoni „usporenog saobraćaja“ brzinom koja je za više od 50 km/h veća od dozvoljene Kretanje u zoni „30“ i zoni „škole“ brzinom koja je za više od 60 km/h veća od dozvoljene |
najmanje 8 meseci |
14 kaznenih poena |
| Ukoliko je vozač prekoračenjem brzine iz tačke 2 prouzrokovao saobraćajnu nezgodu | najmanje 10 meseci | 16 kaznenih poena |
| Kretanje na putu u naselju brzinom koja je za više od 50 km/h do 70 km/h veća od dozvoljene |
najmanje 4 meseca | 7 kaznenih poena |
| Kretanje na putu van naselja brzinom koja je za višeod 60 km/h do 80 km/h veća od dozvoljene | najmanje 3 meseca | 6 kaznenih poena |
| Kretanje u zoni „usporenog saobraćaja“ brzinom koja je za višeod 30 km/h do 50 km/h veća od dozvoljene | najmanje 3 meseca | 4 kaznena poena |
| Kretanje u zoni „30“ i zoni „škole“ brzinom koja je za više od 50 km/h do 60 km/h veća od dozvoljene | najmanje 5 meseci | 6 kaznenih poena |
| Kretanje na putu u naselju brzinom koja je za više od 30 km/h do 50 km/h veća od dozvoljene |
najmanje 30 dana | 4 kaznena poena |
| Kretanje na putu van naselja brzinom koja je za više od 40 km/h do 60 km/h veća od dozvoljene | najmanje 30 dana | 3 kaznena poena |
| Kretanje u zoni „usporenog saobraćaja“ brzinom koja je za višeod 10 km/h do 30 km/h veća od dozvoljene | najmanje 30 dana | 2 kaznena poena |
| Kretanje u zoni „30“ i zoni „škole“ brzinom koja je za više od 30 km/h do 50 km/h veća od dozvoljene | najmanje 2 meseca | 4 kaznena poena |
U krivičnom postupku sud može izreći mere bezbednosti obavezno lečenje narkomana i obavezno lečenje alkoholičara.
Mera obavezno lečenje narkomana može se izreći učiniocu koji je učinio krivično delo usled zavisnosti od upotrebe opojnih droga i kod kojeg postoji ozbiljna opasnost da će usled ove zavisnosti i dalje da vrši krivična dela.
Mera obavezno lečenje alkoholičara može se izreći učiniocu koji je učinio krivično delo usled zavisnosti od upotrebe alkohola i kod kojeg postoji ozbiljna opasnost da će usled ove zavisnosti i dalje da vrši krivična dela.
KOJI SUD IZRIČE KAZNE ZA PREKORAČENJE BRZINE
Od toga da li su i koje posledice prouzrokovane prekoračenjem brzine zavisi i koji sud će postupati. Ukoliko je prekoračenjem brzine učinjen samo prekršaj postupaće Prekršajni sud prema mestu izvršenja prekršaja. Međutim, u određenim slučajevima okrivljeni može dati svoju odbranu i po zamolnici pred prekršajnim sudom na drugoj teritoriji. Kada je prekoračenjem brzine učinjeno krivično delo može postupati Osnovni ili Viši sud prema mestu izvršenju krivičnog dela.
KAKO IZBEĆI KAZNE ZA PREKORAČENJE BRZINE
Da biste izbegli prekoračenje brzine odnosno prekršaje i krivična dela do kojih usled toga može doći prilagodite brzinu uslovima na putu. Pažljivo pratite ograničenja brzine na putevima. Vodite računa kada su gužve na putu, radovi na putu i drugi uslovi koji mogu uticati na vožnju.